فریاد مردمان هلیل را بشنوید!/ دادگاه حق آب هلیل رود امروز در عنبرآباد
- هزاران تن از اهالی جنوب استان کرمان، مردمان سختکوشی که وارث یکی از کهنترین تمدنهای بشری هستند و از هزاران سال پیش در کنار رودخانه هلیلرود و تالاب پربرکت جازموریان به تولید کشاورزی و دامپروری مشغول بودهاند، قصد دادخواهی دارند.
- این دادخواهی، به قصد دفاع از حقابه طبیعی و تاریخی مردم و محیطزیست شهرستانهای جیرفت، عنبرآباد، فاریاب، کهنوج، رودبار، قلعهگنج ومنوجان صورت میگیرد که با ساخت سد و تونل صفارود بهشدت کاهش خواهد یافت.
- حقابه داران هلیلرود و ساکنان اطراف تالاب جازموریان خواستار آن هستند که مقام قضایی مانع آن شود که با اجرای طرح پرهزینه انتقال آب از سرشاخههای هلیلرود به شمال استان، محیطزیست و اقتصاد «قطب کشاورزی کشور» بیش از این تخریب شود. تا به امروز، سد جیرفت و چندین بند دیگر در بالادست، موجب کاهش چشمگیر آورد هلیلرود به جنوبیترین بخشهای استان شده که این امر، پایین رفتن سفرههای آب زیرزمینی منطقه را در پی داشته و موجب خشکیدگیهای پیاپی تالاب جازموریان و تبدیل آن به یک کانون تولید ریزگرد شده است.
- اهالی شهرستانهای یادشده، در یک نامه سرگشاده به رئیس قوه قضاییه، به ایشان یادآور شدهاند که طرح سد و تونل صفارود که با هدف توسعه کشاورزی و ساختوساز در «دشت هفت باغ» و احداث صنایع فولاد در اطراف کرمان اجرا میشود مصداق یک توسعه ناپایدار است. آنان این طرح را سبب افزایش شدید فقر و آوارگی یک میلیون نفر دانسته و از آن بهعنوان نوعی «نسلکشی» یاد کردهاند. همچنین دهها تن از حقابهداران منطقه به طرح دعوای قانونی در دادگاه عنبرآباد اقدام کردهاند.
- اصل پنجاهم قانون اساسی جمهوری اسلامی، هرگونه فعالیت اقتصادی و غیر آن را که با آلودگی یا تخریب غیرقابل جبران محیطزیست همراه باشد، ممنوع کرده و مقابله با اینگونه فعالیتها را وظیفه همگان اعلام داشته است. اصل سیوچهارم قانون اساسی نیز دادخواهی را حق مسلم هر فرد ایرانی دانسته است. با توجه به این اصول و با عنایت به اینکه طرحهای مدیریت آب در چند دهه گذشته، نوعا به اخلال شدید در سامانه رودخانهها و تالابها و مصبها و همچنین به افت فاجعهآمیز سطح آبهای زیرزمینی انجامیده، جا دارد که دولت جلوی طرح پرهزینه و مخرب انتقال آب از سرشاخههای هلیلرود را بگیرد. در غیراین صورت، با توجه به نارضایتی شدید مردم منطقه، لازم است که قوه قضاییه وارد موضوع شود.
- سخن شماری از کنشگران محیطزیست و ساکنان شهرستانهای حوضه هلیل در خور تامل است که اگر هممیهنان ما اعتراض دارند که چرا حکومت ترکیه با سدسازی بیرویه در بالادست دجله و فرات، حق تاریخی مردم عراق و سوریه و ایران و حقابه محیطزیستی تالابهای میانرودان (بینالنهرین) را نادیده میگیرد، باید پرسان هم باشند که چرا عدهای در سرشاخههای رودهای داخلی خودمان، آب را انتقال میدهند و ستمی بیحد بر ساکنان پاییندست روا میدارند؟!
خبرنگار :عباس محمدی
منبع :محیط زیست ایران